شکرک عسل چیه؟ | توضیح جامع + راهکار ساده

حتماً برات پیش اومده یه روز در شیشه‌ی عسلت رو باز کردی و دیدی تهش دانه‌دانه و سفت شده؛ اولین فکری که به ذهن می‌رسه اینه که “نکنه عسل خراب شده؟” اما حقیقتش برعکسه! شکرک زدن (یا همون رس بستن) یکی از نشونه‌های عسل طبیعی و خامه، نه تقلبی بودنش.

حرف دل ما در کوهدار

ممکنه برخی کارخونه دارها عسل رو حرارت خیلی بالا بدن که دیر شکرک بزنه ولی ما هیچ‌وقت برای ظاهر کار، عسل رو حرارت نمی‌دیم. چون معتقدیم ارزش عسل به خواصشه، نه به شفاف بودنش. ما امانت‌دار زنبور، طبیعت و اعتماد شماییم. اگر مشتری‌مون حتی بعد از آگاهی نسبت به مسئله رس بستن باز هم قانع نشه و از شکرک خوشش نیاد، با احترام، بازگشت وجه کامل داریم. اما هیچ‌وقت حاضر نیستیم به خاطر ظاهر، به عسل و خاصیت شفابخشش آسیب بزنیم.

ما اینجا خیلی کامل در مورد شکرک زدن عسل توضیح میدیم؛ چون وظیفه ما فرهنگ سازی در زمینه استفاده از محصولات طبیعی و ارگانیکه. تنها یه سوتفاهمی درباره عسل وجود داره که باعث شده خیلیا قید خرید عسل رو بزنن. چون وقتی عسل شکرک میزنه احساس میکنن عسل تقلبی بوده، در حالی که مردم اروپا همیشه خریدار عسلی هستن که خام باشه و شکرک بزنه یا همون رس بزنه چون در این حالت مطمئن میشن که عسل حرارت ندیده.

عسل طبیعی مثل خرما یا میوه ها قندطبیعی داره به اسم فروکتوز و گلوکز وقتی عسل رو از مومش جدا میکنیم. این ماده بهشتی به خاطر قندهایی که داره رفته رفته سفت میشه، خصوصا اگر در محیط سرد بمونه شروع میکنه به شکرک زدن و یه اتفاق کاملا عادی هست. تو اینترنت جستجو کنید حتی اگر در سایت های معتبر خارجی مطالعه کنید متوجه روشنی این مسئله میشید.

چرا عسل شکرک می‌زند؟

علت اصلی شکرک زدن عسل، ترکیب طبیعی قندهای داخلشه و نقش آنزیم‌ها هم مهمه. – آنزیم‌های زنبور باعث تغییر قندهای طبیعی عسل می‌شن و عسل دانه‌دانه و سفت میشه. – دما هم تاثیر داره: هر چه دما خنک تر باشه سرعت رس بستن بیشتر میشه. مثال ملموس: درست مثل خرما که شکر روی خودش می‌ندازه، روغن حیوانی که تو سرما سفت میشه، یا آب که یخ می‌زنه، فقط شکل تغییر می‌کنه نه کیفیت یا خواص.

نقش آنزیم‌ها و دما

آنزیم‌ها نشونه‌ی زنده بودن عسل هستن و مهم ترین دلیل رس بستن عسل های طبیعی همین فعالیت آنزیم هاست – دمای پایین و خنکی هوا، باعث میشه سریع‌تر عسل رس بزنه. پس اگه عسل شکرک زد نشونه زنده بودن و خام بودن عسله.

چرا بعضی عسل ها زود شکرک می زند؟

گاهی ممکنه داخل عسل موم یا گرده گل دیده بشه. این ذرات طبیعی می‌تونن روند شکرک زدن عسل رو کمی سریع‌تر کنن، چون مثل هسته‌های کریستالی عمل می‌کنن و باعث می‌شن دانه‌ها زودتر شکل بگیرن. همچنین دمای محیط نقش مهمی داره: هرچقدر هوا سردتر باشه، شکرک زدن سریع‌تر اتفاق می‌افته. پس عسل زمستون معمولاً زودتر رس می‌زنه تا تابستون. منشا گیاه هم متفاوت است؛ بعضی گل‌هایی که زنبور ازشون عسل جمع می‌کنه، قندهاشون ترکیبشون به‌گونه‌ایه که عسل سریع‌تر شکرک می‌زنه و بعضی دیگه دیرتر. به همین دلیل، تفاوت سرعت شکرک بین انواع عسل کاملاً طبیعی و نشونه کیفیت واقعی عسل است.

گاهی می‌بینی شکرک بعضی عسل‌ها از پایین شیشه شروع می‌شه و بعضی‌ها از بالا. این تفاوت هم طبیعیه و به عواملی مثل تماس با سرما از پایین، مقدار موم یا گرده گل در سطح عسل مربوط می‌شه. همه این‌ها فقط شکل شکرک رو تغییر می‌ده، نه کیفیت یا خواص عسل.

مدت زمان شکرک زدن

– برخی عسل‌ها مثل زیرفون جنگلی یا آفتاب‌گردان زودتر شکرک می‌زنن (چند هفته بعد برداشت). – برخی مثل عسل کنار یا اقاقیا ممکنه ماه‌ها شفاف بمونن. این تفاوت کاملاً طبیعی است و به ترکیب قندها و منطقه برداشت مربوطه.

رنگ و بافت عسل شکرک زده

– عسل شکرک زده معمولا روشن‌تر یا مات‌تر از حالت اولیه است، اما این هیچ تاثیری روی طعم یا خواصش نداره.

چرا بعضی عسل‌ها دیرتر شکرک می‌زنن؟

برخی تولیدکننده‌ها برای شفاف موندن عسل و بسته بندی راحت، اون رو با دمای بالا حرارت می‌دن و فیلتر می‌کنن. – نتیجه: ظاهر شفاف ولی بخشی از آنزیم‌ها و خواص درمانی از بین میره. – ما در کوهدار هیچ‌وقت این کار رو نمی‌کنیم.

شکرک عسل طبیعی یا تقلبی؟

بعضیا میگن شکرک عسل طبیعی و تقلبی با هم متفاوته: عسل طبیعی، شکرک با بافت نرم، طعم ملایم و خواص حفظ شده رو داره ولی عسل تقلبی: کریستال‌های درشت و غیرطبیعی، طعم متفاوت یا مصنوعی، یا خیلی دیر شکرک می‌زنه.

البته این مسئله همیشگی نیست، یعنی یه قاعده قطعی و کلی نداره. مثلا عسل زیرفون جنگلی گاها کریستال های درشت داره در حالی که جزو خالص ترین و با کیفیت ترین عسل های ایرانه.

چطور شکرک را رفع کنیم؟

اگر ظاهر شفاف‌تر عسل رو ترجیح می‌دی یا می‌خوای دوباره روان بشه، می‌تونی با کمی گرمای ملایم و غیرمستقیم شکرک رو از بین ببری. نکته مهم اینه که حرارت زیاد آنزیم‌ها و ویتامین‌های عسل رو از بین می‌بره، پس فقط از روش‌های ملایم استفاده کن:

1. قرار دادن شیشه در آب گرم – یه ظرف آب با دمای حدود ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتی‌گراد آماده کن. – شیشه‌ی عسل رو داخل آب بذار و کمی صبر کن تا دانه‌ها حل بشن. – حواست باشه آب جوش یا مایکروویو استفاده نشه، چون دمای بالا خواص عسل رو از بین می‌بره.

2. هم زدن ملایم – وقتی شیشه کمی گرم شد، می‌تونی با یک قاشق چوبی یا پلاستیکی، آرام هم بزنی تا کریستال‌ها حل بشن. – این کار باعث می‌شه شکرک یکنواخت‌تر و روان بشه بدون اینکه خاصیت عسل از بین بره.

3. نگهداری بعدی – بعد از رفع شکرک، عسل رو در دمای محیط نگهداری کن تا دوباره سریع شکرک نزنه. – با این حال، شکرک دوباره زدن طبیعی است و نشونه سالم بودن عسله. با این روش ساده، می‌تونی عسل رو دوباره مایع و روان کنی بدون اینکه هیچ خاصیت طبیعی یا درمانیش از بین بره.

شکرک و تغذیه

شکرک هیچ تاثیری روی خواص تغذیه‌ای و درمانی عسل نداره. – برای کودکان یا افراد حساس هم مشکلی ایجاد نمی‌کنه.

جمع‌بندی مسئله شکرک زدن عسل

شکرک زدن عسل، نشونه طبیعی بودن و فعال بودن آنزیم‌هاست. یعنی عسل حرارت ندیده، خواصش سر جاشه، طعم طبیعی حفظ شده. هر عسلی زمان و میزان شکرک متفاوت دارن و این هیچ ربطی به تقلب یا فساد عسل نداره. اگر عسلت شکرک زد، نگران نباش؛ یعنی یه عسل واقعی و زنده داری و اگه دوست داشتی میتونی با خیال راحت به حالت اولیه برگردوند.

سوالات متداول درباره شکرک عسل